Rómverjabréfið

Hinn þekkti heimur var á þessum tímum rómverska heimsveldið, sem Rómverjar og Gyðingar nefndu heimsbyggðina, eins og fram kemur í jólaguðspjallinu:

En það bar til um þessr mundir, ... að skrásetja skyldi alla heimsbyggðina. (Lúk. 2:1)

Af orðunum af því að orð fer af trú yðar í öllum, heiminum, má ráða að mikil hreyfing hefur verið á fólki á þessum tímum, þótt samgöngur hafi að mestu verið á sjó um Miðjarðarhafið, svo að fréttin um þessa nýju trúarhreyfingu hefur borist með miklum hraða um allt ríkið.

Hér kemur fram hinn kristilegi kærleikur hjá Páli, sem einkennist af þrá eftir samfélagi við kristna bræður og systur. Þessa þrá ætti hver einasti maður, sem tekið hefur á móti Jesú sem frelsara sínum, að þekkja. Kannast þú ekki við þessa þrá eftir samræðum um trúna í samfélagi við trúaða einstaklinga?

Hlutdeild í andlegri náðargjöf er m.a. sambæn trúaðra. Handa-yfirlagning á slíkum stundum ætti að vera sjálfsögð athöfn, þegar þess er þörf fyrir einhvern einstakling. Það mun hafa verið algengt meðal trúaðra manna strax í frumkristni, sbr. Jakobsbréf 5:13-15.

Þrá eftir að fá einhvern ávöxt af starfinu, er hinn eðlilegi drifkraftur til að vitna um trú sína á einhvern hátt fyrir öðrum og reyna að ávinna aðra fyrir Jesú Krist. Það hefur reynst mér drifkraftur til starfs, allt frá því að ég komst til lifandi trúar.

Þekkir þú þessa innri löngun til að ávinna aðra til lifandi trúar? Fyrir þá, sem finna þessa þrá, er það mikill styrkur að ræða málið við trúaðan vin. Það verður báðum til blessunar og trúarstyrkingar.

Kærleikur Jesú Krists byggist í því, að hann sem var Guð hjá Guði í himninum, yfirgaf himininn til þess að fæðast sem mannsbarn og fórna sér fyrir synduga menn, svo að þeir fengju fyrirgefningu synda sinna og sátt við Guð. (Sjá: Kól. 15-20; Jóh. 1:1-3,12)

Þegar þú hefur tekið við þessum boðskap og treyst fyrirgefningu synda þinna fyrir blóð Jesú Krists, knýr kærleikur Krists þig til þess að miðla öðrum af þessari dýrmætu reynslu -- segja öðrum frá Jesú og þessari reynslu þinni. Jesús dó ekki bara fyrir þig, heldur líka fyrir alla aðra, sem vilja taka við honum sem frelsara sínum. Við höfum ekki siðferðilegt leyfi til að lúra ein yfir slíkri auðlegð. Við erum í skuld við alla hina, sem ekki þekkja Jesú og hafa ekki tekið við honum sem persónulegum frelsara sínum. Við hljótum því að vitna um hann. Kærleiki hans til þín ætti því að knýja þig til þess.

Þegar Páll talar hér um Grikki sérstaklega, stafar það af því, að þótt Rómverjar réðu á þessum tímum yfir þeim, voru Grikkir menntaþjóðin, sem Rómverjar lærðu af, því Grikkir voru menningarfrömuðir síns tíma. Þeir skipuðu því sérstakan sess hjá Rómverjum, en þeir þurftu líka á fagnaðarerindinu að halda. En Páll nefnir líka útlendingana, þ.e. alla hina, sem ekki þekktu fagnaðarerindið.

Að lokum tjáir Páll fúsleika sinn til að boða öllum fagnaðarerindið, líka þeim sem bjuggu í Róm.

Þetta er þema Rómverjabréfsins. Það merkir, að þarna sé að finna kjarna bréfsins.

Að fyrirverða sig fyrir eitthvað, merkir að skammast sín fyrir það eða blygðast sín fyrir það. Þessa blygðunartilfinningu hafa margir gagnvart því að viðurkenna, að þeir séu frelsuð Guðs börn. Páll lýsir því yfir, að hann fyrirverði sig ekki fyrir að viðurkenna að hann sé frelsað Guðs barn af náð. En Þú? Fyrirverður þú þig fyrir að játa það?

Ég þekkti vel þá blygðunartilfinningu, þegar ég var ungur í trúnni. En að vera Guðs barn eru mikil forréttindi, sem við gleðjumst yfir í hjarta okkar og enginn þarf að blygðast sín fyrir.

Ástæðan fyrir þessari yfirlýsingu Páls er greinilega sú, að hann hefur fundið þessa blygðunartilfinningu hjá fólki, þegar einstaklingarnir stóðu frammi fyrir því að velja Krist -- gerast kristnir, og líklega aðallega hjá veiklyndum, kristnum mönnum.

Ég minnist þess, þegar ég var í vakningu, að ég hikaði við að gefast Jesú, vegna þess að ég vildi ekki að aðrir kæmust að því, að ég væri ráðgera að verða raunverulega trúaður, alvöru kristinn, þ.e. ofsatrúaður í augum sumra andstæðinga lifandi trúar. Þegar ég svo gafst Jesú, fékk ég kjark til að játa trúna á hann og þessi blygðunartilfinning hvarf, þegar ég komst til trúar, en hefur þó stöku sinnum skotið upp kollinum, einkum meðan ég var ungur og hafði tækifæri til að vitna fyrir þeim, sem fyrirlíta einlæga trú og kalla hana ofsatrú.

Það er viss trúarreynsla að yfirvinna þessa blgðunartilfinningu. Þekkir þú þetta í þínu lífi?

Í trúnni getum við eignast kraft Guðs og djörfung, svo að við fyrirverðum okkur ekki fyrir fagnaðarerindið -- fyrir að vera frelsuð Guðs börn -- fremur en Páll. Kraftur Guðs til hjálpræðis kom fyrst til Gyðinganna með Jesú Kristi með úthellingu heilags anda hinn fyrsta hvítasunnudag kristninnar, þegar kirkja Krists varð til. Þar munu hafa verið einhverjir Rómverjar. (Sjá. Post. 2:9-11).

Réttlæti Guðs opinberast í fagnaðarerindinu fyrir trú til trúar, eins og ritað er: "Hinn réttláti mun lifa fyrir trú." (Sjá Habakkuk 2:4)

Réttlæti Guðs opinberast í fagnaðarerindinu fyrir trú. Þetta eru nauðsynlegar upplýsingar. Trúin -- traustið á Guði -- opinberun hans í Jesú Kristi, er lykillinn að hinni lifandi trú, sem lýkur upp fyrir þér réttlæti Guðs -- að hann, sjálfur Guð, sendi son sinn Jesú Krist til að fæðast í þennan heim sem syndlaust mannsbarn, til þess að lifa, starfa og deyja á krossi, saklaus fyrir seka syndara. En Guð, faðirinn og sonurinn Jesús Kristur eru eitt. Það sagði Jesús sjálfur. (Sjá Jóh. 10:30).

Þegar Jesús dó á krossinum, þá var það Guð sjálfur, sem í manninum Jesú Kristi tók á sig syndir syndarans. Hann lét hegninguna koma niður á sjálfum sér í Jesú Kristi. Enginn getur því ásakað Guð um grimmd gagnvart Jesú, að hann skyldi deyja á krossinum saklaus fyrir seka menn, líka fyrir þig.

Sá sem trúir, að þetta frelsisverk Jesú gildi fyrir sig, hefur eignast hina lifandi trú á Jesú Krist. Hann dó á krossinum fyrir syndir syndaranna -- einstaklinga sem viðurkenna og játa syndir sínar og flýja þannig í náðarfaðm hans. Þessi trú er gjöf Guðs. Þessu trúa menn ekki af eigin mætti.

Eigir þú ekki þessa trú, þá biddu Guð um hana. Þá bænheyrir hann, því hann elskar þig. Fagnaðarerindið opinberar því réttlæti Guðs fyrir trú, en ekki fyrir verk, eins og mönnum hættir til að álíta. Réttlátur er sá maður fyrir Guði, sem er réttlættur fyrir trúna á Jesú Krist, af því að Jesús dó á krossinum fyrir seka menn, mig og þig, sem viðurkenna sekt sína og synd og flýja í náðarfaðm Jesú, sem persónulegs frelsara. Sá sem er þannig réttlættur af trú, mun lifa fyrir trúna á hann. Þegar þú hefur hlotið þessa lifandi trú, leiðir hún þig til varanlegs samfélags við hann, sem veitir sál þinni fullnægju og frið og innilegri gleði en hægt er að finna í heiminum.

Þannig hefur þá réttlæti Guðs opinberast þér frá trú til trúar, sem er hið varanlega og sívaxandi samfélag við Guð í Jesú Kristi. Þetta staðfesti spámaðurinn Habbakuk, með orðumum sem ég vitnaði til: Hinn réttláti mun lifa fyrir trú.

Hér hefst nýr þáttur bréfsins, fyrsti kennsluþátturinn. Þetta er í mínum huga óhugnanlegasti texti Nýjatestamentisins. Hann sýnir miskunnarlaust hið synduga hugarfar og syndugt líferni manna á sviði kynlífsins, bæði til viðvörunar kristnum mönnum og til dóms frammi fyrir Guði, um leið og textinn ætti að opna augu manna fyrir því, hvort þeir eiga sjálfir einhverja hlutdeild í þeirri syndasúpu, sem hér er upp talin.

Sá sem sér, að hann á einhverja hlutdeild í slíku hugarfari eða slíkum verkum, sem hér er lýst -- og viðurkennir syndasekt sína, -- er á réttri leið. En þá ríður á, að hann snúi sér til Jesú með sekt sína og líf sitt og gefist honum og taki á móti honum sem persónulegum frelsara sínum.

Hinir, sem ekki vilja kannast við syndir sínar, en sjá aðeins syndirnar hjá öðrum, hafa sett sig undir dóm Guðs.

Um þetta lásum við í fyrsta biblíulestrinum og um það fjallar fyrri hluti næsta kapítula.

Við þurfum því að skoða og hugleiða vel þennan hluta kapítulans, sem við stöndum frammi fyrir. Yfirskriftin yfir þessum þætti hefur verið valin úr 21.versinu, sem upplýsir ástæðuna fyrir þessu alvarlega ástandi hins vegvillta mannkyns: Þeir þekktu ekki Guð!

Þetta er bæði lýsing á yfirstandandi ástandi fólks og framtíðarspá, sem hefur verið að rætast smátt og smátt á öllum tímum fram á okkar daga og mun rætast fram að efsta degi.

Hér er talað um rangsleitni þeirra manna sem kefja sannleikann með rangsleitni. Að kefja sannleikann merkir að halda sannleikanum niðri, svo að hann komi ekki í ljós, -- leyfa honum ekki að koma í ljós. Til þess að ná því marki, nota þeir rangsleitni, þ. e. klæki, svik og pretti, blekkingar, lygi og ofbeldi. Sannleikurinn, sem hér er átt við, er sannleikurinn um Guð og frá Guði, sem er Guðs orð og Jesús Kristur sjálfur.

Þessir menn afneita Guði með öllum ráðum, Jesú Kristi og Guðs orði sem sannleika frá Guði og reyna að hindra aðra í því að trúa og treysta Guði og Guðs orði. Þetta er það að kefja sannleikann með rangsleitni. Verðum við vör við Þetta í okkar samfélagi?

Sköpunarverk Guðs ætti að vera nóg vísbending um tign Guðs. Á það er bent í lok þessa þáttar:

með því að það, er vitað verður um Guð, er augljóst meðal þeirra. Guð hefur birt þeim það.

Hér er átt við opinberun sköpunarinnar bæði í himingeimnum og á jörðinni: sköpun jurta, dýra og manna. Þessa opinberum hafa allir séð, sem hafa sjón, en margir eru þeir, sem sjáandi sjá ekki að þetta sé sköpun Guðs og heyrandi heyra ekki, með því að þeir afneita Guði algerlega, þótt þeir hafi sköpunina fyrir augum sér. (Sbr. Mt. 13:13 nn; Jes. 6:9-10).

Þessi vers sýna hina almennu niðurstöðu guðsafneitunar hjá mönnum þessa tíma, en getur líka átt við ýmsa menn okkar tíma, sem afneita Guði undir yfirskyni vísinda.

Út frá hinni sýnilegu sköpun hefðu þeir átt að þekkja Guð þótt þeir sæju hann ekki, en þeir vildu ekki viðurkenna að Guð væri þar að verki, heldur beittu kænsku lyginnar til að blekkja bæði sjálfa sig og aðra. Það varð upphaf skurðgoðadýrkunar, andakukls og dýrkunar á vissum dýrum auk þess til djöfladýrkunar á ýmsum stöðum.

Á seinni öldum guðsafneitunarinnar áttu vísindin að leysa allar gátur um tilurð heimsins og lífsins -- án viðurkenningar á Guði, þ. e. án Guðs, -- gegn Guði.

Þeir þóttust vera vitrir, en urðu heimskingjar.

Þetta er ekki dómur um námshæfni manna eða mannlegar gáfur, heldur þá blindni, að sjá ekki að hvorki efni, ljós né líf verður til af sjálfu sér, sjá ekki að bak við allt er sköpunarmáttur, -- Guð, skaparinn. Þetta er hin algilda setning um guðsafneitendur allra tíma, því að orðið heimskingi er í biblíulegri merkingu sá maður sem undir heimslegum áhrifum afneitar Guði og gerir ekki ráð fyrir honum á neinn hátt, en sá sem er vitur, gerir ráð fyrir Guði og trúir á hann. Þeir sem þykjast vera vitrir, eru það ekki í raun og veru, en vilja láta aðra líta á sig sem slíka, -- það er heimska í hversdagslegri og líka í biblíulegri merkingu.

Merking þessara oðra er að mínum skilningi, -- ekki að Guð sé valdur að því að hafa látið þá drýgja þessar syndir, heldur, að hann hafi gefið þeim lausan tauminn og látið það afskiptalaust, þótt þessir menn hafi svalað girndum sínum á þennan óeðlilega hátt. Þeir eiga allir eftir að mæta fyrir dómi hans.

Þetta er staðreynd mannkynssögunnar í trúmálum um suma þá menn, sem ekki trúa á Guð fagnaðarerindisins í Jesú Kristi.

Sumir vilja halda því fram, að til séu þeir menn sem trúi ekki á neitt, en trú er eiginleiki, sem Guð skapaði í manninum, -- eiginleiki, sem aðgreinir manninn frá öllum dýrum. Ég held, að allir menn trúi á eitthvað, ef ekki Guð, þá á forlög sín eða eitthvað annað, sem er þeim guð eða í einstaka tilfellum á sjálfa sig, þeir sem eru nógu hrokafullir til þess, -- þótt þeir telji sig trúlausa. Slíkir menn eru taldir guðlausir, en eru í raun andstæðingar trúarinnar á hinn eina, sanna Guð. [Aths. 1]

Það sem Páll skrifar í næstu versum, er framhald af þessu og afleiðing af því sem bent er á í 4. versinu.

Þetta er stuttorð og kjarnyrt lýsing á kynvillu í framkvæmd. Samkynhneigð verður þannig manni eða konu synd, ef þau láta undan henni í framkvæmd. [Aths. 2]

Þetta er sannarlega ófögur lýsing á mannlegri spillingu. En allt þetta könnumst við við í hinum spillta heimi og flest af þessu þekkjum við í okkar eigin þjóðfélagi -- fjölmargt í okkar eigin hugarfari og einnig í hegðun okkar og barna okkar. Þetta mætti kalla "hina svörtu skýrslu" um hið mannlega, synduga eðli í framkvæmd.

Með þessari ljótu lýsingu undirbýr Páll alla lesendur þessa bréfs undir það, að sjá þá jákvæðu gjörbyltingu, sem Guð kom af stað, þegar hann sendi son sinn Jesú Krist til þess að frelsa synduga menn með þennan bakgrunn að einhverju eða öllu leyti. [Aths. 3]